آخرین خبرها از جشنواره شانزدهم شعر فجر
رسانه ملی، شعر را به خانه مردم می‌برد
هجدهمین جشنواره شعر فجر در حالی قرار است فردا با برگزاری مراسم اختتامیه به کار خود پایان دهد که پس از آن پایان نخواهد یافت و قرار است با برگزاری یک مسابقه تلویزیونی در طول ماه مبارک رمضان ادامه داشته باشد.
علیرضا قزوه، دبیر علمی جشنواره که رئیس دفتر شعر و موسیقی صداوسیما نیز هست، دیروز در نشست خبری با اشاره به تاریخچه برگزاری جشنواره شعر فجر گفت: قرار است ۶۴ شاعر در هشت گروه توسط هشت سرگروه انتخاب شوند و در رقابتی سنگین و جذاب، اشعارشان را برای بینندگان بخوانند و آثارشان داوری و برگزیدگان معرفی شوند.
شعر در سبد زندگی مردم
وی با بیان این‌که این کار شعر را بیشتر وارد خانه‌های مردم می‌کند، گفت: با این کار مردم را در معرض قضاوت درخصوص شعر قرار می‌دهیم و شعر بیشتر وارد سبد ذوق و زندگی مردم خواهد شد. ضمن این‌که برای رعایت عدالت بیشتر، ۵۰ شاعر از شاعران شهرستان‌ها هم به تهران می‌آیند و در کنار شاعران پایتخت وارد رقابت می‌شوند. داوران این رویداد از شاعران شناخته‌شده انتخاب شده‌اند و در کنار آنان منتقدان و کارشناسانی از رشته‌های مختلف علمی، درباره شعرها حرف می‌زنند و آنها را نقد می‌کنند که البته آنان حق رأی ندارند. هرشب با رأی و نظر داوران یک شاعر برگزیده می‌شود و در نهایت شاعر برگزیده از میان شاعران راه‌یافته به مرحله نهایی انتخاب می‌شود.دبیر علمی جشنواره شعر فجر، میزان جوایز مراحل مختلف این رقابت را که در طول ماه رمضان از شبکه چهار پخش خواهد شد، ۲۰۰ و ۱۰۰میلیون تومان اعلام کرد و افزود: در کشوری که این‌همه ثروتمند است، شاعران نباید بی‌نصیب بمانند. وقتی یک خواننده برای اجرای یک ترک، ۵۰۰میلیون تومان می‌گیرد، چرا یک شاعر باارزش ما در شهرستان نباید نصف این مبلغ را بگیرد؟وی در توضیح دیگر فعالیت‌های بخش تلویزیونی جشنواره امسال گفت: علاوه بر مسابقه بزرگ شعر که در تهران ضبط می‌شود، ۳۳ مرکز استان و سه مرکز صداوسیمای کیش، آبادان و مهاباد هم مسابقات شعر در شبکه‌های استانی با حضور شاعران استان‌های مختلف کشور و داوری شاعران برگزیده آن استان‌ها برگزار می‌شود که در مجموع در سراسر کشور حدود ۲۰۰۰ نفر درگیر این برنامه خواهند شد و تنور ادبیات و شعر را گرم نگه خواهند داشت.
سؤال جام‌جم دلسوزانه است
قزوه با ابراز رضایت از پیشرفت شعر در سال‌های اخیر، از میزان و شیوه معرفی شعر امروز ابراز نارضایتی کرد و گفت: کسانی هستند که به شاعران فشار وارد می‌کنند که با بدنه دولت جمهوری اسلامی کار نکنید اما خودشان برای شاعران هیچ‌کاری نمی‌کنند. ما جشنواره را با رویکرد آشتی برگزار می‌کنیم ولی بعضی‌ها خودشان قهر کرده‌اند. ما در داوری‌ها به شعریت شعرها احترام گذاشته‌ایم و دیدگاه‌های افراد مورد توجه‌مان نبوده است. حتی در انتخاب داوران هم دیدگاه علمی و ادبی افراد مورد توجه بوده است نه میزان تعهد یا ریش‌شان. داورانی برای جشنواره انتخاب شده‌اند که به عدالت مشهورند و همین دیدگاه را هم وارد داوری‌ها کرده‌اند. خبرنگار جام‌جم با توجه به برگزاری مراسم کم‌رمق به‌عنوان محافل شعر جشنواره، بدون حضور گروه‌های زیادی از مردم، درباره ضرورت برگزاری این نشست‌ها پرسید که دبیر جشنواره در پاسخ گفت: اگر قرار بود من هم سؤالی درباره جشنواره بپرسم، همین سؤالات خبرنگار جام‌جم را می‌پرسیدم چراکه این سؤالات دلسوزانه و در جهت ارتقای جشنواره است. ما برای افتتاح پوستر جشنواره به استان گیلان رفتیم و در سالن ۱۰۰ نفر نشسته بودند، آیا ظرفیت این استان همین است؟ من فکر می‌کنم یکی دو محفل برگزار کنیم اما خوب و درخور اسم جشنواره شعر فجر باشد، بهتر از این است که ۸ ــ ۷ محفل بی‌رمق برگزار کنیم. باید کاری کنیم که ظرفیت‌های شعر در تمام استان‌ها پای کار بیایند.
حمایت از شعر ادامه دارد
علی رمضانی، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران هم با اشاره به این‌که برخی پیشنهادها ازجمله پیشنهاد روزنامه جام‌جم برای اضافه‌شدن بخش رسانه‌های نوین، نیازمند اصلاح آیین‌نامه است، گفت: قابلیت برگزاری جلسات بزرگ در استان‌ها را داریم ولی باید به این نکته توجه کرد که بعد از کرونا مجامع و گردهمایی‌های عمومی تغییر ماهیت داده و به نسبت سابق با حضور کمتری برگزار می‌شود. رمضانی افزود: در این دور بنا بر سنت تجلیل از پیشکسوتان شعر، از حجت‌الاسلام‌والمسلمین زکریا اخلاقی، شاعر معاصر در مراسم اختتامیه تجلیل به عمل خواهد آمد، ضمن این‌که اعضای هیأت علمی و داوران جشنواره با حضور در منزل شاعران پیشکسوت شیرینعلی گلمرادی، عبدالعظیم صاعدی و سیمین‌دخت وحیدی از آنان تجلیل کردند.
وی همچنین درخصوص فعالیت تخصصی ناشران در حوزه شعر گفت: براساس گزارشی که در دوره قبل خانه کتاب، تهیه شده بود ما حدود ۲۵۰ ناشر حرفه‌ای داریم. ناشر حرفه‌ای به ناشری گفته می‌شود که در سال حداقل ۵۰ کتاب منتشر کند. این ناشران در همه زمینه‌ها فعالند و اتفاقا آثار شعرای کهن ما همچنان در میان آثار بسیار پرطرفدار است. شاعران شناخته‌شده معاصر هم مشکلی برای فروش ندارند و می‌بینیم که در نمایشگاه کتاب برای خرید آثار و امضای کتاب آنها صف‌های طولانی تشکیل می‌شود؛ اما گروهی از شاعران معاصر که هنوز برای جامعه چندان شناخته‌شده نیستند، در فروش آثارشان مشکل دارند که رفع این مشکل هم به خود ناشران، هم به ناشران و هم به رسانه‌ها برمی‌گردد تا جامعه را با شعر آنها آشنا کند ولی مسئولان هم در این زمینه وظیفه حمایت دارند و برگزاری جشنواره‌ها، حمایت از ناشران و خرید آثار در وزارت ارشاد ازجمله فعالیت‌ها برای رفع این مشکل است.
جشنواره از زبان ارقام
۹۹۷ تعداد آثار بخش شعر کلاسیک
۵۰ تعداد آثار بخش شعر محاوره
۸۶۶ تعداد آثار بخش شعر نو
۲۸۹ تعداد آثار بخش درباره شعر
۴۲۴ تعداد آثار بخش کودک و نوجوان
سال۷۹ مسن‌ترین نامزد
سال۳۰ جوان‌ترین نامزد
۸۴۶ ناشران شرکت‌کننده
۱۳ نامزدهای غیرتهرانی
نامزدهای جشنواره امسال
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر کلاسیک)
۱. جاده گل‌سرخ، خسرو احتشامی هونه‌گانی
۲. دلبستگی، حسین دهلوی
۳. کوچه بارانی اشراق، حمید مبشر
۴. وجود، فاضل نظری
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر نو)
۱. ای زیبارو خدا خیرت دهد، محمدباقر کلاهی‌اهری
۲. شبیه: نیمایی‌های عاشورایی، علی داوودی
۳. نام دیگری از دست‌ها، ابوالفضل پاشا
۴. ندرت ناگوار مرگ، حنیف خورشیدی
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر محاوره)
۱. آهای تموم زندگیم، امین بامشاد
۲. چای مست از قهوه چشمان تو، مژگان صالحینسب
۳. عشق تو نمیمیرد، علیرضا طبایی
۴. محاورات، امیرعلی سلیمانی
داوران این بخش عالیه مهرابی، ناصر فیض، مصطفی محدثیخراسانی، علی هوشمند، عبدالجبار کاکایی، صادق رحمانی و سعید یوسفنیا بودند.
نامزدهای بخش شعر کودک و نوجوان
۱. بعضی از پرنده‌ها شاعرند، اسماعیل ا...دادی
۲. بهترین نان جهان، پروانه شیرازی (لعیا)
۳. ستاره قاصدکی، محبوبه صمصام‌شریعت
۴. مثل مادرم درخت می‌شوم، منیره هاشمی
۵. من سنگ بودم، طاهره شهابی
۶. شعرهای رودخانه، محمود پوروهاب
مریم زندی، غلامرضا بکتاش و بابک نیکطلب نیز داوری بخش «شعر کودک و نوجوان» را بر عهده داشتند.
نامزدهای بخش درباره شعر
۱. خاقانینامه (دفتر اول)، سعید مهدوی‌فر
۲. شعر سپید: پژوهشی در باب قالبی بی‌قافیه، مهدی علیاییمقدم
۳. شعر، هنر زبانی زیبا: نظریه‌های ادبی (دوجلدی)، محمدناصر ره‌یاب
۴. فهرست توصیفی ــ تحلیلی مقالات مربوط به فردوسی و شاهنامه از سال ۱۲۹۴ تا ۱۳۸۰، زهرا سیدیزدی و مرضیه خافی
۵. من امشب آمدستم وام بگزارم: شیوه شاعری مهدی اخوان‌ثالث آن‌سوی گزاره‌های هنری، یوسف عالی‌عباس‌آباد، حسنا محمدزاده، قربان ولیئی و وحید عیدگاه طرقبهای داوران بخش «درباره شعر» بودند.
شعر در سبد زندگی مردم
وی با بیان این‌که این کار شعر را بیشتر وارد خانه‌های مردم می‌کند، گفت: با این کار مردم را در معرض قضاوت درخصوص شعر قرار می‌دهیم و شعر بیشتر وارد سبد ذوق و زندگی مردم خواهد شد. ضمن این‌که برای رعایت عدالت بیشتر، ۵۰ شاعر از شاعران شهرستان‌ها هم به تهران می‌آیند و در کنار شاعران پایتخت وارد رقابت می‌شوند. داوران این رویداد از شاعران شناخته‌شده انتخاب شده‌اند و در کنار آنان منتقدان و کارشناسانی از رشته‌های مختلف علمی، درباره شعرها حرف می‌زنند و آنها را نقد می‌کنند که البته آنان حق رأی ندارند. هرشب با رأی و نظر داوران یک شاعر برگزیده می‌شود و در نهایت شاعر برگزیده از میان شاعران راه‌یافته به مرحله نهایی انتخاب می‌شود.دبیر علمی جشنواره شعر فجر، میزان جوایز مراحل مختلف این رقابت را که در طول ماه رمضان از شبکه چهار پخش خواهد شد، ۲۰۰ و ۱۰۰میلیون تومان اعلام کرد و افزود: در کشوری که این‌همه ثروتمند است، شاعران نباید بی‌نصیب بمانند. وقتی یک خواننده برای اجرای یک ترک، ۵۰۰میلیون تومان می‌گیرد، چرا یک شاعر باارزش ما در شهرستان نباید نصف این مبلغ را بگیرد؟وی در توضیح دیگر فعالیت‌های بخش تلویزیونی جشنواره امسال گفت: علاوه بر مسابقه بزرگ شعر که در تهران ضبط می‌شود، ۳۳ مرکز استان و سه مرکز صداوسیمای کیش، آبادان و مهاباد هم مسابقات شعر در شبکه‌های استانی با حضور شاعران استان‌های مختلف کشور و داوری شاعران برگزیده آن استان‌ها برگزار می‌شود که در مجموع در سراسر کشور حدود ۲۰۰۰ نفر درگیر این برنامه خواهند شد و تنور ادبیات و شعر را گرم نگه خواهند داشت.
سؤال جام‌جم دلسوزانه است
قزوه با ابراز رضایت از پیشرفت شعر در سال‌های اخیر، از میزان و شیوه معرفی شعر امروز ابراز نارضایتی کرد و گفت: کسانی هستند که به شاعران فشار وارد می‌کنند که با بدنه دولت جمهوری اسلامی کار نکنید اما خودشان برای شاعران هیچ‌کاری نمی‌کنند. ما جشنواره را با رویکرد آشتی برگزار می‌کنیم ولی بعضی‌ها خودشان قهر کرده‌اند. ما در داوری‌ها به شعریت شعرها احترام گذاشته‌ایم و دیدگاه‌های افراد مورد توجه‌مان نبوده است. حتی در انتخاب داوران هم دیدگاه علمی و ادبی افراد مورد توجه بوده است نه میزان تعهد یا ریش‌شان. داورانی برای جشنواره انتخاب شده‌اند که به عدالت مشهورند و همین دیدگاه را هم وارد داوری‌ها کرده‌اند. خبرنگار جام‌جم با توجه به برگزاری مراسم کم‌رمق به‌عنوان محافل شعر جشنواره، بدون حضور گروه‌های زیادی از مردم، درباره ضرورت برگزاری این نشست‌ها پرسید که دبیر جشنواره در پاسخ گفت: اگر قرار بود من هم سؤالی درباره جشنواره بپرسم، همین سؤالات خبرنگار جام‌جم را می‌پرسیدم چراکه این سؤالات دلسوزانه و در جهت ارتقای جشنواره است. ما برای افتتاح پوستر جشنواره به استان گیلان رفتیم و در سالن ۱۰۰ نفر نشسته بودند، آیا ظرفیت این استان همین است؟ من فکر می‌کنم یکی دو محفل برگزار کنیم اما خوب و درخور اسم جشنواره شعر فجر باشد، بهتر از این است که ۸ ــ ۷ محفل بی‌رمق برگزار کنیم. باید کاری کنیم که ظرفیت‌های شعر در تمام استان‌ها پای کار بیایند.
حمایت از شعر ادامه دارد
علی رمضانی، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران هم با اشاره به این‌که برخی پیشنهادها ازجمله پیشنهاد روزنامه جام‌جم برای اضافه‌شدن بخش رسانه‌های نوین، نیازمند اصلاح آیین‌نامه است، گفت: قابلیت برگزاری جلسات بزرگ در استان‌ها را داریم ولی باید به این نکته توجه کرد که بعد از کرونا مجامع و گردهمایی‌های عمومی تغییر ماهیت داده و به نسبت سابق با حضور کمتری برگزار می‌شود. رمضانی افزود: در این دور بنا بر سنت تجلیل از پیشکسوتان شعر، از حجت‌الاسلام‌والمسلمین زکریا اخلاقی، شاعر معاصر در مراسم اختتامیه تجلیل به عمل خواهد آمد، ضمن این‌که اعضای هیأت علمی و داوران جشنواره با حضور در منزل شاعران پیشکسوت شیرینعلی گلمرادی، عبدالعظیم صاعدی و سیمین‌دخت وحیدی از آنان تجلیل کردند.
وی همچنین درخصوص فعالیت تخصصی ناشران در حوزه شعر گفت: براساس گزارشی که در دوره قبل خانه کتاب، تهیه شده بود ما حدود ۲۵۰ ناشر حرفه‌ای داریم. ناشر حرفه‌ای به ناشری گفته می‌شود که در سال حداقل ۵۰ کتاب منتشر کند. این ناشران در همه زمینه‌ها فعالند و اتفاقا آثار شعرای کهن ما همچنان در میان آثار بسیار پرطرفدار است. شاعران شناخته‌شده معاصر هم مشکلی برای فروش ندارند و می‌بینیم که در نمایشگاه کتاب برای خرید آثار و امضای کتاب آنها صف‌های طولانی تشکیل می‌شود؛ اما گروهی از شاعران معاصر که هنوز برای جامعه چندان شناخته‌شده نیستند، در فروش آثارشان مشکل دارند که رفع این مشکل هم به خود ناشران، هم به ناشران و هم به رسانه‌ها برمی‌گردد تا جامعه را با شعر آنها آشنا کند ولی مسئولان هم در این زمینه وظیفه حمایت دارند و برگزاری جشنواره‌ها، حمایت از ناشران و خرید آثار در وزارت ارشاد ازجمله فعالیت‌ها برای رفع این مشکل است.
جشنواره از زبان ارقام
۹۹۷ تعداد آثار بخش شعر کلاسیک
۵۰ تعداد آثار بخش شعر محاوره
۸۶۶ تعداد آثار بخش شعر نو
۲۸۹ تعداد آثار بخش درباره شعر
۴۲۴ تعداد آثار بخش کودک و نوجوان
سال۷۹ مسن‌ترین نامزد
سال۳۰ جوان‌ترین نامزد
۸۴۶ ناشران شرکت‌کننده
۱۳ نامزدهای غیرتهرانی
نامزدهای جشنواره امسال
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر کلاسیک)
۱. جاده گل‌سرخ، خسرو احتشامی هونه‌گانی
۲. دلبستگی، حسین دهلوی
۳. کوچه بارانی اشراق، حمید مبشر
۴. وجود، فاضل نظری
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر نو)
۱. ای زیبارو خدا خیرت دهد، محمدباقر کلاهی‌اهری
۲. شبیه: نیمایی‌های عاشورایی، علی داوودی
۳. نام دیگری از دست‌ها، ابوالفضل پاشا
۴. ندرت ناگوار مرگ، حنیف خورشیدی
نامزدهای بخش شعر بزرگسال (گروه شعر محاوره)
۱. آهای تموم زندگیم، امین بامشاد
۲. چای مست از قهوه چشمان تو، مژگان صالحینسب
۳. عشق تو نمیمیرد، علیرضا طبایی
۴. محاورات، امیرعلی سلیمانی
داوران این بخش عالیه مهرابی، ناصر فیض، مصطفی محدثیخراسانی، علی هوشمند، عبدالجبار کاکایی، صادق رحمانی و سعید یوسفنیا بودند.
نامزدهای بخش شعر کودک و نوجوان
۱. بعضی از پرنده‌ها شاعرند، اسماعیل ا...دادی
۲. بهترین نان جهان، پروانه شیرازی (لعیا)
۳. ستاره قاصدکی، محبوبه صمصام‌شریعت
۴. مثل مادرم درخت می‌شوم، منیره هاشمی
۵. من سنگ بودم، طاهره شهابی
۶. شعرهای رودخانه، محمود پوروهاب
مریم زندی، غلامرضا بکتاش و بابک نیکطلب نیز داوری بخش «شعر کودک و نوجوان» را بر عهده داشتند.
نامزدهای بخش درباره شعر
۱. خاقانینامه (دفتر اول)، سعید مهدوی‌فر
۲. شعر سپید: پژوهشی در باب قالبی بی‌قافیه، مهدی علیاییمقدم
۳. شعر، هنر زبانی زیبا: نظریه‌های ادبی (دوجلدی)، محمدناصر ره‌یاب
۴. فهرست توصیفی ــ تحلیلی مقالات مربوط به فردوسی و شاهنامه از سال ۱۲۹۴ تا ۱۳۸۰، زهرا سیدیزدی و مرضیه خافی
۵. من امشب آمدستم وام بگزارم: شیوه شاعری مهدی اخوان‌ثالث آن‌سوی گزاره‌های هنری، یوسف عالی‌عباس‌آباد، حسنا محمدزاده، قربان ولیئی و وحید عیدگاه طرقبهای داوران بخش «درباره شعر» بودند.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
پیامد‌های خروج گانتس از کابینه
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سیلاب مشهد و بی‌توجهی به توسعه پایدار
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کابینه بحران‌زده بنیامین نتانیاهو
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جهان نگران افزایش بحران در رفح
گفت و گو
گفتوگوی «جام‌جم» با تهیهکننده و مجری برنامه موسیقایی شبکه نسیم
شگفتانههای نسیمآوا در فصل پنجم
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سیلاب مشهد و بی‌توجهی به توسعه پایدار
گفتوگوی«جام جم» با جواد محقق، نویسنده، شاعر و معلم باسابقه
اتفاقی معلم نشدم
دشمن چگونه سعی در عرفیسازی بیحجابی در جامعه دارد؟