فوتبال، فقط یک سرگرمی نیست!

روایت مستند فوتبالی «یک ملت، یک ضربان» با این نریشن شروع می‌شود تا به ما بگوید این رشته همواره عجین شده با پدیده‌های سیاسی و اجتماعی. فوتبال صرفا یک سرگرمی تلقی نمی‌شود؛ بلکه یک نوع کنشگر و رقم زننده در سطح عمیق جامعه است و به‌فراخور تاریخ اجتماعی کشور، می‌تواند همپا با امواج اجتماعی و سیاسی، در جامعه محل بحث و چالش و حتی تغییرات کنش‌های اجتماعی با محوریت مردم باشد.این مستند در بدو شروع به تاریخ حضور ورزش فوتبال در ایران اشاره می‌کند که مصادف بود با ایام سلطنت مظفرالدین شاه قاجار. در ادامه و در تشریح وجه انسجام‌بخش بازی فوتبال، خصوصا میان تماشاگران، به بازی خاص تیم‌های شاهین و دارایی در سال ۱۳۴۲ اشاره می‌شود که همزمان بود با آغاز دهه چهل و جریان انقلاب سفید در ایران. این بازی اولین مسابقه فوتبال باشگاهی در ایران بود که در حضور شاه و ملکه در ورزشگاه امجدیه برگزار شد اما با توهین تماشاگران شاهین به شاه همراه شد تا او ورزشگاه را ترک کند و بازی نیمه‌کاره رها شود! این مساله در فرم مستند این معنا را القا می‌کند که پدیده شکاف میان یک تیم حکومتی شاهنشاهی و یک تیم مردمی از کجا شکل گرفت و در ادامه با شکل‌گیری دوگانه آبی و قرمز با ریشه تضاد شاهنشاهی و مردمی، چه تبعاتی را به دنبال داشت. بررسی جام ملت‌های آسیا ۱۹۶۸ در تهران با حضور اسرائیل که آن زمان یکی از متحدان شاه بود اما مورد انزجار مردم قرار داشت بخش دیگری از مستند را تشکیل می‌دهد، بخشی که در آن بار دیگر نشان می‌دهد خواه ناخواه، فوتبال با سیاست و مسائل سیاسی عجین شده است.این مستند همچنین هم زمان با روایت مقدمات حضور تیم‌ملی ایران در جام‌جهانی ۱۹۷۸، تلاش می‌کند حال و هوای آن روزهای ایران را در جریان التهابات سخت منتهی به انقلاب روایت کند. از دیگر بخش‌های جذاب این مستند روایت درباره تلاش عده‌ای از جریان‌های تندرو برای به تعطیلی کشاندن فوتبال در ایران در دوران پس از انقلاب است. این مستند همچنین به طور مبسوط، حوادث مربوط به حضور ایران در جام ملت‌های کویت همزمان با آغاز جنگ تحمیلی را بررسی می‌کند و در قسمت‌های پایانی‌ها هم اشاره دارد به بازی ایران و عراق در جام دوستی کویت در سال ۱۹۶۸یک سال پس از پایان جنگ تحمیلی. دیداری که بدون گل مساوی شد تا در این مستند یک جوری میان نتیجه آن و آتش و بس میان دو کشور به تصویر کشیده شود.این مستند ازمنظر سوژه‌یابی، روایت و استفاده از تصاویر آرشیوی، در نوع خود متفاوت است و نگاه کلان در آن، عمدتا بر محور نوعی تحلیل و بررسی ترکیب شده تا در ذهن بیننده این تصویر تقویت شودکه فوتبال صرفا یک سرگرمی نیست ومی‌تواند همپا با امواج اجتماعی و سیاسی، درجامعه محل بحث و چالش و حتی تغییرات کنش‌های اجتماعی با محوریت مردم باشد.
 
خیلی حرف‌ها را می‌توان از دریچه ورزش بیان کرد
محمدحسن یادگاری، کارگردان مجموعه مستند «یک ملت، یک ضربان» درباره این مجموعه ۴۰ قسمتی می‌گوید: در مجموعه «یک ملت، یک ضربان» ضمن استفاده از تمام اطلاعات گذشته سعی کردیم شخصیت‌پردازی داشته باشیم و انسجام و جامع‌نگری درستی در روایت ایجاد کنیم. گرچه در حوزه‌های مختلفی چون سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در بحث ایجاد همبستگی و ملی‌گرایی ضعیف کار شده، اما هنوز ورزش آن چیزی است که می‌تواند مردم را کنار هم جمع کند و خیلی از حرف‌ها را می‌توان از دریچه ورزش بیان کرد و مورد استقبال مخاطبین نیز قرار می‌گیرد. بنابراین از نظر کلام استراتژیک رسانه، باید این حوزه را جدی گرفت.
 
عوامل
محمدحسن یادگاری، تهیه‌کننده و کارگردان این مستند است؛ مدیرتولید این مجموعه شیرین معصومی است و مینو فلاحی به عنوان دستیار کارگردان در این سریال مستند همکاری می‌کند؛ مهدی مافی، سبحان افشار و داوود طالقانی تیم نویسندگان مستند «یک ملت، یک ضربان» را تشکیل می‌دهند؛ راوی اثر سینا هوشمندی و تدوین آن برعهده مهدی مسعودیان، امیررضا حسینی و سیامک سازگار است.