سنجش در مسیر تحول

این مرکز در نظرسنجی‌‎ها و بررسی نتایج آن فقط به میزان مخاطبان برنامه اکتفا نمی‌کند. یعنی در کنار سنجش میزان مخاطب، آیتم‌های دیگری را هم در امر پژوهش لحاظ می‌کند. برای مثال به این نکات توجه دارد که چقدر به محورهای سند تحول در محتوای یک برنامه پرداخته شده است یا در کنار نظر عامه مردم، نظر نخبگان را هم جویا می‌شود، زیرا امکان دارد یک برنامه از نظر عامه مردم جذاب باشد اما نخبگان در مورد آن نظر متفاوتی داشته باشند؛ بنابراین آیتم‌های مختلف در کنار هم مورد سنجش قرار می‌گیرد و در نهایت به یک کارنامه می‌رسیم که شامل میزان مخاطب عام، نگاه مخاطب خاص و همچنین میزان پرداخت به محورهای سند تحول سازمان و... است. در این زمینه در نظر داریم که همه برنامه‌ها با یکدیگر قابل مقایسه نیستند. بدین خاطر بودجه‌ای را نیز که برای کارها لحاظ می‌شود، در نظر می‌گیریم. این نوع سنجش سبب ارتباط و هم‌افزایی بیشتر مرکز تحقیقات صداوسیما با مرکز طرح، برنامه و بودجه این سازمان می‌شود.از محورهای دیگری که در ارزیابی‌ها و نظرسنجی‌ها لحاظ می‌شود، زمان پخش است. باید در نظر گرفت که هر برنامه در کنداکتور خاصی پخش می‌شود و برخی برنامه‌ها در کنداکتور طلایی روی آنتن می‌روند. حتی به کنداکتورهای موازی نیز توجه می‌شود؛ در نتیجه همه این آیتم‌ها را کنار هم در نظر می‌گیریم و به برخی برنامه‌های شاخص نمره می‌دهیم. مبتنی بر آن نمره است که برنامه مذکور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. پس بر خلاف گذشته پرمخاطب‌بودن یک اثر، تنها ملاک نظرسنجی نیست و معیارهای دیگری هم در این زمینه تاثیرگذار است.در ادامه روند ذکرشده در دوره تحول، اثرسنجی نیز مورد توجه است. پس در بررسی یک برنامه پرمخاطب، میزان تاثیرگذاری آن بر شنوندگان و بینندگان نیز ارزیابی می‌شود. این مورد نیز از مواردی است که زمینه ارتباط مرکز تحقیقات با مرکز طرح، برنامه و بودجه را پررنگ‌تر می‌کند. تمام تغییرات مورد اشاره در حالی ایجاد شده که سال‌هاست شاهد هستیم فقط درصد مخاطبان آثار منتشر می‌‎شود. در دوره جدید برای اولین‌بار است که یک محتوا نه‌فقط بر مبنای میزان مخاطب که بر اساس زوایای دیگر نیز سنجیده می‌شود. البته لازم به ذکر است که همچنان در حال اتود زدن روند جدید هستیم و به همین خاطر نتایج این‌گونه ارزیابی‌ها هنوز به مرحله رسانه‌ای‌شدن نرسیده‌اند. مورد دیگر که باید درباره نظرسنجی در سازمان صداوسیما مطرح شود، شیوه انجام آن است. در این مرکز نیز مثل دنیا شیوه‌های تلفنی و حضوری به کار گرفته می‌شود. نکته‌ای که وجود دارد این است که در کشورهای مختلف مثلا کشورهای اروپایی، نهاد تنظیم‌گر از همان ابتدا امکان رصد دارد. این امکان به واسطه پرداخت هزینه از سوی مخاطبان مهیاست و نظام حاکم اطلاع دارد که در هر ساختمان تلویزیون وجود دارد یا خیر. این امکان در کشور ما وجود ندارد؛ بنابراین ما از روش‌های سنتی در این زمینه استفاده می‌کنیم اما این کار با دقت بالا انجام می‌شود. شاهد این مدعا معیاری است که در ادامه توضیح آن ارائه می‌شود. یکی از معیارهایی که دقت یک موسسه افکارسنجی را تعیین می‌کند، ایام انتخابات است. وقتی این مرکز میزان مشارکت را پیش‌بینی می‌کند، پس بعد از انتخابات هم می‌توان میزان دقت سایر نظرسنجی‌های آن را ارزش‌گذاری کرد. آمار اعلام‌شده از سوی مرکز تحقیقات صداوسیما برای میزان مشارکت مردم در انتخابات اخیر که پیش از انتخابات اعلام شد، نزدیکی زیادی به میزان مشارکت در روز انتخابات داشت؛ بنابراین وقتی این مرکز در مورد میزان مخاطبان یک برنامه آمار می‌دهد، قطعا به واقعیت نزدیک است.